Aan informatie is geen gebrek. Het web barst van de boeken, films, artikelen en muziek. Maar hoe weet ik wat voor mij relevant is? Gelukkig bestaan er slimme apps die informatie voor je filteren. Kunnen zij de mens als informatiecurator vervangen?
Neem nou Zite. Deze app plukt artikelen uit verschillende online kranten en tijdschriften en zet die in een overzicht. Je selecteert zelf de onderwerpen waarover je wilt lezen. Maar nu komt het mooie: Zite bekijkt je leesgedrag en past zich daarop aan. Klik je bijvoorbeeld vaak op berichten over de nieuwste iPad, dan zal de app in het vervolg meer nieuws over Apple tonen.
Last.fm is ook een app die zich aan het gedrag van de gebruiker aanpast. Je maakt een profiel aan, je luistert naar je favoriete muziek en vervolgens beveelt Last.fm je nieuwe liedjes aan. Hoe langer je de tool gebruikt, des te beter de tips op jouw persoon zijn toegesneden. Op den duur hoor je alleen nog wat je écht boeit, is de gedachte.
Hartstikke handig, natuurlijk. Dankzij Zite heb ik inmiddels mooie artikelen gelezen. En door Last.fm heb ik mijn muzieksmaak verder uitgediept. Maar dat is niet hetzelfde als smaakverbreding. De kans om nieuwe dingen te ontdekken slinkt met de dag. De eerste weken dat ik Last.fm gebruikte, tipte het nog muziek uit alle windstreken en genres. Nu krijg ik alleen nog meer van hetzelfde.
Maar ik wil niet altijd hetzelfde. Ik wil ook verrast worden. Af en toe kennismaken met dingen die buiten mijn mijn gebruikelijke scope of interest liggen. Wie weet wordt deze indie rock-liefhebber wel geraakt door een mooie chanson of sonate.
Ook Zite maakt me gevaarlijk eenkennig. Ik begin bijna te geloven dat de wereld draait om mijn eigen interesses: literatuur, geschiedenis, nieuwe media. Daarover lees ik immers elke dag in 'de krant'. Nog een geluk dat ik geen nieuwsberichten over bomaanslagen en vliegrampen heb aangeklikt. Anders zou Zite me trakteren op een dagelijkse portie dood een verderf. Da's pas echt verontrustend!
Weg met de digitale aanbevelingen? Natuurlijk niet. Mits verantwoord gebruikt zijn ze hartstikke handig. Maar ik pleit wel voor een herwaardering van de menselijke informatiecurator. De boekverkoper die een roman tipt. De bibliothecaris die je een artikel aanbeveelt waar je zelf nooit op gekomen was. De vriend die je laat kennismaken met een geheel nieuw muziekgenre. Door al die slimme apps vergeten we hun belang. Koester ze. Want alleen mensen kunnen ons nog verrassen.